گاهی‌اوقات ممکن است فرش دستباف یا ماشینی شما، دچار آسیب‌هایی نظیرریختن مواد چسبنده از قبیل قیر، چسب، رنگ‌های شیمیایی، رنگ‌های جوهری و روغنی، چای، قهوه و نوشابه و… گردد. در این‌صورت، به فرایند رفع آن‌ها از روی فرش، لکه‌گیری می‌گویند. آیا می‌دانید چگونه با لکههای ایجاد شده بر روی فرش‌تان مقابله کنید؟ برخی از روشهای لکه‌گیری در منزل ممکن است حتی لکه ایجاد شده را از آن‌چه که هست بدتر کنند. به‌همین جهت، لازم است فرش برای انجام لکه‌گیری به صورت حرفه‌ای، به یک قالیشویی معتبر و مطمئن فرستاده شود. در این مطلب، تلاش می‌کنیم تا ضمن آشنایی با برخی از روشهای لکه‌گیری فرش، دریابیم که آیا همیشه می‌توان فرش‌ها را در منزل لکه‌گیری نموده و شستشو داد یا خیر؟
انواع لکهها و روشهای لکه‌گیری فرش
برای لکه‌گیری و تمیزکردن فرش، هیچ قانون طلایی وجود ندارد .بسته به ماهیت هر لکه، باید روش خاص تمیزکردن آن مورد استفاده قرارگیرد و نمی‌توان یک نوع پودر یا شوینده خاص را برای تمامی لکهها به کار برد. لکه فرش با توجه به ماهیت خود نیاز به شوینده و حلال مرتبط با خود دارد. مهم‌ترین لکههای فرش و حلال آن‌ها عبارتند از:
• لکههای مواد طبیعی که پایه آن‌ها آب است (لکه‌هایی که حلال آن‌ها آب است.) مثل لکه چای، لکه نوشابه و آبمیوه، حلال: آب گرم صابون، شامپو فرش و یا مایع ظرف‌شویی. به طور کلی هر چیزی‌که جزء اصلی آن آب باشد، با این روش لکه‌گیری می‌شود. این شامل نوشیدنی‌ها، جوهر خودکار، و حتی ژله نیز می‌شود.
• لکه‌هایی با مبنای روغن مثل لکه شکلات، لکه لوازم آرایشی، لکه غذاهای چرب. بهترین حلال برای این گونه لکهها بنزین است.
• لکه‌هایی با مبنای مواد پروتئینی مثل لکه خون. که بهترین حلال برای آن‌ها ماده‌ای به نام پراکسیدهیدروژن است.
• چسب‌ها که یکی از دشوارترین انواع لکهها هستند وحلال مناسب آن‌ها مایع تمیزکننده با PH متوسط و مقداری آب ولرم است.
• لکه کاکائو و شکلات که حلال آن علاوه بر بنزین، ترکیب آب و سرکه سفید نیز هست.
• لکه لاک که حلال آن استون است.
• لکه رنگ روغن که در تربانتین حل می‌شود.
• لکه آبرنگ با آب و الکل سفید حل می‌شود.
• لکه قیر ابتدا باید با استفاده از کاردک برداشته شده، سپس یک کاغذ کاهی روی محل قرار داده و سپس با استفاده از اتوی گرم و نه خیلی داغ، اثر لکه از روی فرش بر روی کاغذ انتقال دهید. برای تمیزی بیشتر، از الکل نیز می‌توان استفاده کرد.
- لکه جوهر که حلال آن علاوه بر بنزین، ماست هم هست.
- لکههای قدیمی حلال شان کف‌ریش و خمیر دندان است.
- لکه ادویه که با ترکیب آب‌لیمو و آب قابل رفع است.
- لکه آدامس و موم به وسیله ی یخ منجمد و به راحتی برداشته می شوند.
- لکه تنباکو و نیکوتین که حلال آن‌ها گلیسیرین است.
- لکه تخم مرغ حلالش آب نیم‌گرم، نمک و صابون است.
- لکه دوده با روشی غیرمعمول از بین می رود. در این روش مثدار زیادی نمک بر روی لکه می پاشید تا تمام لکه را در بر بگیرد و پس از یک 5/1 ساعت با جاروبرقی آن را جمع می کنید.
بخاطر داشته باشید حلال‌های نامبرده و روشهای گفته شده همگی نسبی هستند و الزاماً به طور کامل مشکل را رفع نمی کنند. برخی از لکهها اسباب دردسر هستند و اگر به آسانی با آب و مواد شوینده شسته شود، اثری برجای می‌گذارد. این‌گونه لکه ها معمولا چیزهایی بسیار تیره مثل قهوه و خون هستند. در این مواقع، می‌توان از ترکیب آب و نوشابه استفاده کرد.
تبصره: محلول سرکه و نمک سفید/ پودر ذرت برای پاک‌کردن بسیاری از لکهها معجزه می‌کند و بدون آسیب به بافت فرش یا کفپوش لکه را از بین می‌برد.
همیشه بعد از ایجاد لکه، باید آن را سریع تمیز کرد. اگر لکهها اجازه خشک شدن روی پارچه را داشته باشند، پاک‌کردن آن‌ها بسیار دشوار خواهد بود. لکههای تازه معمولا مرطوب هستند و با تلاش کمتری پاک می‌شوند. هرگز لکه را با پخش کردن پاک نکنید. چون به‌سادگی، به بخش بزرگ‌تری از فرش سرایت پیدا می‌کند. به‌جای آن، باید لکه را محو کرده و به پارچه دیگر منتقل نمایید.
خدمات لکه‌برداری در قالیشویی‌ها
فرش‌ها بایستی خوب و حرفه‌ای لکه‌گیری شوند. ممکن است بسیاری از افراد، برای صرفه‌جویی در هزینه‌های خود، فرش‌ها را خودشان درمنزل تمیزکنند. اما هزینه لکه‌گیری و شستشوی فرش در قالیشویی‌ها چندان گران نیست و ممکن است روش لکه‌گیری و شستشوی دستی، بعضا کارامد نبوده و زحمت فراوانی به همراه داشته باشد. به‌علاوه، بسته به روش شستشو، ممکن است افراد ناشی فرش را خراب کنند که این موضوع هزینه زیادتری را تحمیل خواهد کرد.
اگر مواد کثیف ریخته شده روی فرش در اسرع وقت و به خوبی از روی آن شسته نشوند، بعد از مدتی دیگر از روی فرش پاک نمی‌شوند و لکه همیشه بر روی فرش باقی می‌ماند.
گاهی در مواردی‌که پس از لکه‌برداری نیاز به شستشوی فرش باشد، با خیس‌کردن بیش از حد فرش، آب زیادی جذب شده و باعث از بین‌رفتن رنگ فرش می‌شود. حتی ممکن است فرش‌های مستعمل به دلیل خیس‌کردن بیش‌‌از‌حد، پاره شوند. اگر پس از لکه‌گیری فرش، پشت فرش خیس شود، علاوه بر آن‌که خشک‌کردن آن بسیار دشوار خواهد بود، ممکن است باعث بدفرم شدن و باد‌کردن فرش نیز بشود.
به‌طور کلی خدماتی که قالیشویی‌ها بر روی فرش انجام می‌دهند، شامل: خاک‌گیری، تثبیت رنگ فرش، لکه‌برداری از فرش، شستشو، خشک کردن و در نهایت بسته‌بندی است و همگی این خدمات، با کیفیتی به مراتب بهتر از روشهای خانگی انجام می پذیرد.
در قالیشویی، اولین قدم در مرحله لکه‌برداری، تشخیص نوع لکه است. پس از تشخیص، کارشناسان با توجه به دستباف یا ماشینی بودن و همچنین با توجه به قدمت فرش و نو یا کهنه بودن آن، حلال مناسب لکه را انتخاب می‌نمایند. بدیهی است حلال انتخاب شده باید بگونه‌ای باشد که به الیاف فرش آسیب نرساند. به همین دلیل هم تجربه و مهارت بسیاری در این زمینه لازم است. از این‌رو، برای افزایش عمر فرش و جلوگیری از صدمه دیدن آن، توصیه می‌شود عملیات لکه‌برداری و رنگ‌برداری فرش را به افراد متخصص این حوزه بسپارید؛ چراکه گاهی هنگام زدودن لکهها، آسیب جدی‌تری به آن می رسد که بعد از آن دیگر قابل جبران نخواهد بود.
جمع بندی و نتیجه گیری
یکی از مراکز معتبر در خصوص لکه‌برداری فرش در تهران، قالیشویی توحید است که با برخورداری از تیم حرفه‌ای خود، می‌تواند لکه‌گیری فرش‌های شما را با روشهای استاندارد انجام دهد. همکاران ما در قالیشویی توحید آمادگی دارند انواع خدمات قالیشویی شامل خاک‌گیری، لکه‌برداری، رفو، شستشو و بسته‌بندی فرش را با استفاده از روشهای حرفه‌ای، با ظرافت و دقت، در کوتاه‌ترین زمان، بهترین کیفیت و تحویل به موقع، ارائه دهند. رسالت قالیشویی توحید این است که با ارائه خدمات استاندارد و تخصصی قالیشویی، به شما در پاکیزگی هرچه بیشتر محیط زندگی‌تان خدمت‌رسانی کند.