فرش‌ها مانند هر وسیله دیگر خانه ما نیازمند توجه و مراقبت هستند. مراقبت از فرش‌ها باید نسبت به دیگر وسایل، حتی بیشتر باشد، چرا که سرمایه خانه ما هستند. برای آنکه بتوانیم از فرش ها به خوبی نگهداری کنیم، باید با عواملی که باعث آسیب رساندن به آنها می‌شوند، آشنا گردیم.

در این مقاله با مجموعه قالیشویی توحید همراه شوید تا عوامل آسیب رسان به فرش ها را بشناسید.

انواع آسیب های فرش

از آن جایی که فرش ها یکی از لوازم لوکس و گران قیمت خانه های ما هستند، باید با توجه بیشتری از آن‌ها مراقبت کنیم. فرش‌های ما در معرض خطرات زیادی هستند. در ادامه به معرفی آسیب‌هایی که ممکن است به فرش وارد شود خواهیم پرداخت و همچنین راه حل‌هایی را نیز برای جلوگیری از این آسیب ها ارائه خواهیم داد.

1.آب، نم و رطوبت

خیلی از ما با تصور آنکه در هزینه‌های خود صرفه جویی کنیم، تصمیم می‌گیریم فرش‌هایمان را در خانه بشوئیم. امّا آیا میزان آبی که مصرف می‌کنیم به اندازه است؟ چقدر طول می‌کشد تا فرش در خانه خشک شود؟

این در حالی است که قالیشویی‌ها مجهز به دستگاه های خشک کننده سریع هستند و آب مدت زمان کمتری بر روی فرش باقی می ماند. کاهش ماندگاری آب بر روی فرش، باعث جلوگیری از پوسیدگی آن خواهد شد.

امّا تنها شستشوی فرش نیست که باعث باقی ماندن آب در فرش و پوسیدگی آن می شود! محل قرار گیری فرش در خانه نیز بسیار مهم است. اگر فرش در زیر گلدان‌ها و محل قرار گیری ماشین لباسشویی یا سینک ظرفشویی قرار گیرد، خواسته یا ناخواسته احتمال ریختن آب اضافی بر روی آن وجود دارد. به هرحال این نم و رطوبت مدتی بر روی فرش باقی می ماند و محلی برای تجمع حشرات خواهد شد.

همچنین به یاد داشته باشید خود آب نیز به تنهایی به الیاف فرش آسیب می‌رساند. این مورد به خصوص در فرش‌های دستباف و قدیمی که حساس‌تر هستند، اهمیت دارد.

همچنین هنگام بارندگی نباید فرش در نزدیک پنجره‌های باز بماند.

پس، در مرحله اول ابتدا فرش و قالی را از مناطق مرطوب گفته شده، دور کنید. در مرحله بعدی می توانید از خدمات یک قالیشویی معتبر استفاده کنید. قالیشویی توحید می‌تواند به رفو گری انواع فرش بپردازد. اما توجه کنید که اگر فرش به دلیل رطوبت زیاد پوسیده شود، امکان تعمیر آن اغلب ممکن نخواهد بود. حتی در مواردی که پوسیدگی بسیار زیاد است، امکان لوله و جمع کردن فرش نیز دیگر وجود نخواهد داشت، چرا که هنگام بلند کردن فرش، احتمال پارگی وجود دارد.

2.انواع حشرات دشمن فرش‌ها

علاوه بر حشراتی که بر اثر نم و رطوبت بر روی فرش جمع می‌شوند، انواع دیگری از حشرات نیز وجود دارند که جذب الیاف خود فرش می شوند. از جمله این حشرات می توان به بید یا سوسک چرم خوار اشاره کرد. در موارد بسیاری شاید نتوان بید خوردگی را از ظاهر فرش تشخیص داد. زیرا بیدها از پشت گره تغذیه می‌کنند و پرزهای روی فرش دست نخورده می‌ماند. فرش‌هایی که از جنس پنبه و پرز پشم هستند، بیشتر توجه بید‌ها را به خود جلب می‌کنند.

برای پیشگیری از این مسئله، حداقل هفته‌ای یک بار فرش‌های خود را جارو بکشید. پشت و روی فرش را به خوبی تمیز کنید. به محض مشاهده نقاط بید زده یا موجودات زنده اطراف و پشت فرش، برای ارسال آن به یک رفوگر حرفه‌ای اقدام کنید. چرا که در صورت عدم رفوی سریع فرش، با گذشت زمان تعمیر آن سخت‌تر خواهد شد.

دقت کنید که زیر فرش، یعنی زمین محل قرارگیری آن نیز باید تمیز شود. اما به خاطر داشته باشید که نباید زیر فرش مرطوب بماند. پس از تمیز کردن محل، اجازه دهید تا زمین کاملا خشک شود، سپس فرش را بر روی آن پهن کنید.

موادی مانند پوست درختان سدر و نفتالین، بید‌ها را از بین می‌برد. اما بهترین ماده برای از بین بردن لاروها، پرمترین است. این ماده‌ از گل داوودی استخراج می‌شود. با وجود آنکه استفاده از پرمترین ضرری ندارد، با این حال پیشنهاد می‌کنیم قبل از استفاده، با مشاوران مجموعه قالیشویی توحید تماس گرفته و در رابطه با نوع فرش و ماده مناسب برای نابودی حشرات مشاوره دریافت کنید.

3.جمع شدن کناره‌های فرش

از جمله دلایلی که احتمالا موجب جمع شدن کناره های فرش شما شده اند، عبارتند از:

• استفاده از مواد شوینده نامناسب
• استفاده بیش از اندازه از مواد شوینده
• گره‌های محکم کناره فرش
• کوبیدن بیش از اندازه فرش هنگام بافت

در این مورد، برخی با گذاشتن پایه‌های صندلی سعی می‌کنند تا این حالت را برطرف کنند. اما بهتر است پایه‌های مبلمان خود را روی فرش قرار ندهید. از قرار دادن وسایل سنگین منزل بر روی قالی‌ها خود داری کنید. همچنین با کوبیدن میخ، فرش را به زمین وصل نکنید. در هر دو حالت، به تار و پود فرش آسیب خواهد رسید. بهترین راه برای جلوگیری از جمع شدن کناره های فرش، دوخت یک نوار چرمی با ضخامت 2 میلی متر در قسمت‌های جمع شده است.

4.حیوانات خانگی

حیوانات خانگی به خصوص گربه و سگ دوست دارند پنجه و دندان‌های خود را با وسیله‌ای تیز کنند. به خصوص هنگامی که کوچک هستند و هنوز آموزش‌های لازم را دریافت نکرده‌اند. همچنین برخی حیوانات خانگی با نشانه گذاری ادرار، می‌خواهند قلمرو خود را نشان دهند. این مسئله علاوه بر کثیف کردن فرش، آسیب زیادی به آن وارد می‌کند. برای حل این مشکل، می توانید در طول مدت آموزش حیوان خانگی خود، از نفتالین استفاده کنید. حیوانات از بوی نفتالین متنفرند و سعی می‌کنند به آن نزدیک نشوند.

5.اشعه خورشید

پزشکان همواره به ما تاکید کرده اند تا برای جذب ویتامین‌ها در نور آفتاب قرار بگیریم. همچنین پزشکان اغلب توصیه می کنند برای حفاظت از پوست، از کرم‌های ضد آفتاب استفاده کنیم. این مسئله برای فرش‌ها نیز صادق است. اشعه خورشید در گذر زمان، رنگ‌های فرش را کم رنگ می‌کند. اگر این مسئله ادامه پیدا کند به مرور زمان باعث آسیب‌های جدی به فرش خواهد شد.

یکی از دلایل استفاده از کوره‌ها و پنکه‌های گرماده در کارخانه قالیشویی توحید همین مسئله است. این روش باعث می شود تا هم آب زودتر خشک شود و هم فرش ها در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند. بهتر است شما هم در خانه به این مسئله توجه کنید. فرش‌ها را در مکانی قرار دهید که نور مستقیم خورشید نباشد. همچنین می توانید از پرده‌های ضخیم‌تر استفاده کرده و یا از شیشه‌های مقام در برابر اشعه فرابنفش خورشید بهره ببرید.

6. انواع لکه‌ها

آب، نوشابه، چای و دیگر نوشیدنی هایی که بر روی فرش ریخته می‌شوند، باید به سرعت با اسنفج از روی آن پاک گردند. هیچ وقت جمع کردن مایعات را به زمان دیگر موکول نکنید. برخی از لکه‌ها با گذشت زمان سخت‌تر پاک خواهند شد و برخی که دارای ترکیبات شکری هستند، باعث جذب حیوانات موذی می شوند. با اسفنج، مایع را جمع کرده و با یک حوله یا دستمال فرش و اطراف آن را خشک کنید. اگر جای لکه باقی ماند، می‌توانید پاک کردن آن را به قالیشویی توحید بسپارید.

اگر لکه روغنی بود، مقداری آرد روی آن بریزید تا جذب الیاف شود و سپس با جاروبرقی آن را تمیز کنید. لکه‌های چربی نیز به همین صورت پاک می شوند. برخی پیشنهاد می‌کنند تا از سرکه سفید برای انواع لکه های چرب و روغنی استفاده کنید. اما به خاطر داشته باشید که این کار، ممکن است به رنگ فرش آسیب وارد کند. پس قبل از انجام آن، از یک مشاور راهنمایی بگیرید.

لکه های رنگ نیز یکی دیگر از دشمنان وحشتناک فرش هستند. در صورتی که با لکه رنگ فرش مواجه شدید، ابتدا سعی کنید به کمک یک پلاستیک، رنگ را از فرش خارج کنید و سپس به کمک یک پارچه، لکه را تمیز کنید. توجه داشته باشید که برای پاک کردن هرگونه لکه یا آلودگی از فرش، به هیچ عنوان از مواد سفید کننده استفاده نکنید و در صورت باقی ماندن لکه، از خدمات یک قالیشویی  استفاده کنید.

برای پاک کردن آدامس و موم از روی فرش نیز از قطعه‌های یخ استفاده کنید و سپس با یک قاشق قطعات را از فرش جدا کنید.

7. شوینده ها: دشمنانی در لباس دوست

برخی مواد شوینده نامرغوب، می‌توانند آسیب‌های جدی به فرش و قالی شما وارد کنند. پس همواره پیش از به کار بردن هر نوع ماده شوینده برای فرش خود، از کیفیت و کارآیی آن مطمئن شوید. همچنین استفاده از برخی مواد شوینده برای فرش‌های دستباف یا عتیقه می‌تواند خطرناک باشد. در این صورت متخصصی باید تشخیص دهد برای لکه‌های روی فرش از چه ماده‌ای استفاده شود. متاسفانه اگر از مواد شوینده‌ای استفاده کنید که به الیاف فرش آسیب رسانده باشد، اغلب اوقات راه حلی برای رفع آن وجود نخواهد داشت. پس پیش از اقدام به شستشو یا تمیز کردن فرش با مواد شوینده، از جنس فرش و کیفیت الیاف آن آگاه شوید.

8. وسایل گرمایشی

اگر فرش خود را در نزدیکی وسایل گرمایشی مانند بخاری، شومینه یا شوفاژ پهن کنید به زودی از همان ناحیه دچار پوسیدگی و آسیب دیدگی خواهد شد. گرمای زیاد باعث از بین رفتن رطوبت متعادل فرش شده و بافت آن را بسیار حساس و شکننده می کند. در نتیجه فرش هایی که در نزدیکی وسایل گرمایشی پهن شده اند، زودتر آسیب می بینند.

این فرش ها به محض آنکه به آنها دست بزنید می شکنند و دیگر قابل استفاده نیستند. به همین دلیل ما به شما توصیه می کنیم فاصله مناسبی را میان فرش تا وسایل گرمایشی در نظر بگیرید. همانطور که رطوبت می تواند به بافت و تاروپود فرش صدمه بزند از دست رفتن رطوبت طبیعی فرش نیز به هیچ عنوان توصیه نمی شود. پس اگر فرش عزیز خود را دوست دارید هرچه سریع تر آن را جابجا کرده و از وسایل گرمایشی دور کنید!

9. کودکان و نوباوگان

اگر فرزند کوچک در منزل دارید فرش های شما در معرض آسیب بیشتری هستند. نوزادان قدرت کنترل ادرار و مدفوع خود را ندارند و ممکن است هر چند وقت یکبار فرش شما را دچار آلودگی و نجاست کنند. شستشوی مکرر فرش آن هم به صورت غیراصولی یکی از دلایل آسیب دیدن فرش منزل شما است.

پس از آن نیز می توان گفت کودکان در هنگام کار و بازی دقت چندانی ندارند و بیشتر فرش ها را آلوده می کنند. تقریباً همه پدر مادرها با صحنه نقاشی کردن بر روی فرش مواجه شده اند. پاک کردن لکه مداد، ماژیک و خودکار از روی فرش کاری بسیار سخت و دشوار است و اگر در یک قالی شویی معتبر انجام نشود ممکن است به فرش آسیب برساند یا لکه ها را برای همیشه بر روی فرش ماندگار کنند.

غذا خوردن کودکان هم همیشه پر از شیطنت است. فرش هایی که در محل غذاخوری کودکان پهن شده اند بسیار زودتر از سایر فرش های منزل کثیف می شوند. اگر می خواهید از فرش خود زمانی که کودک کوچک در منزل دارید محافظت کنید به شما توصیه می کنیم برای مدتی از روفرشی مناسب استفاده کنید. شستشوی روفرشی ساده تر بوده و از بافت فرش شما محافظت خواهد کرد.

10. تردد بیش از اندازه

اگر خانواده ای پرجمعیت دارید یا در نقطه ای از منزل شما تردد بیشتر از سایر نقاط است به شما توصیه می کنیم که از فرش خود در مقابل ساییدگی در این محل جلوگیری کنید. این کار یک راه حل ساده دارد، شما به راحتی می توانید فرش خود را هر چند وقت یکبار بچرخانید تا همه سطح فرش به یک اندازه پا بخورد. بدین ترتیب از ساییدگی فرش جلوگیری خواهید کرد. اگر این کار ساده را انجام ندهید پس از مدتی شاهد تغییر رنگ و افت پرزهای فرش در محل پرتردد خواهید بود.